jueves, 17 de enero de 2008

Dolce Jovita


" Y nada temí más, que mis propios cuidados" Góngora


A semana pasada faleceu a Jovita. Isto, así dito, é para moitos como dicir: "Morreu crista". Concedo a estupefacción.A Jovita, no inconsciente colectivo, é algo así como unha dealer da terceira idade. O contacto subversivo interxeracional. A Jovita, dende a súa modesta tendiña, sita na Ronda da Muralla á altura da Porta de Santiago, na beirarrúa contraria, uns metros mais arriba, preto do Casa Rivas, abasteceu á sedenta concurrencia moza e non tan moza. Non había posibilidade de erro. Jovita, recibía habitualmente á clientela na súa bata azul, nas súas zapatillas de andar pola casa, e alí, entre berzas, cola-cao, chourizos, ovos, leitugas, café, todo elo mal iluminado, e aínda que aquí tería que vir a parte melancólica, non será nesta acta onde caigamos na melancolía, dado que nin considero que o local tivese encanto algún, mais ben todo o contrario, nin a propia Jovita tiña un encanto especial; mais ben semellaba, humildemente para min, unha anciá preocupada polos cartos, mais que por outra cousa. En todo caso era moi habitual recurrir á pequena tenda para poder encher o tanque cos amigos: ron, güisqui, refrescos, e cecais algo de comer si ese era o desexo. A Jovita ben puido significar involuntariamente, un símbolo de resistencia ao capital foráneo (véxase Carrefour), e combateu cos seus horarios escravos ós horarios escravos do Carrefour, que dalgún xeito, e con carácter inédito, comezaron a escravizar aos traballadores e consumidores da nosa cidade, pois quen abría antes ata esas horas? Nin Deus. E para os que dubiden desta última afirmación, Deus tampouco. Calquera o pode comprobar. Abondará con achegarse ata calquera porta automática dun centro comercial. Si Deus estivera en todas partes, si fora ubicuo, as portas automáticas dos centros comerciais ficarían sempre abertas. Isto sabemos que non é así. Velaquí un feito incontestable da inexistencia de Deus, según algúns. Mais voltando á Jovita, que dicir...aló foi. Durante algúns anos, aquel ultramarinos foi unha sorte de reducto para persoaxes de calquera estirpe, case que sempre de natureza incerta, diversa, marxinal tamén. Nunha ocasión, foramos mercar unhas botellas de auga mineral, por exemplo, non lembro ben agora, e observamos que as bombonas que había a un lado do mostrador estaban encadeadas. Intrigados, preguntámoslle á Jovita a razón, e ela contounos que un ionqui entrara e pedíralle limóns. En tanto a Jovita ía polos limóns, aló foi o ionqui: colleu a bombona como puido, e botou a correr. Seica a Jovita intentou collelo antes de que abandoara o local, pero non puido, mesmo sufriu unha caída na súa persecución. O ionqui escapou coa bombona, e a Jovita, derrotada, tirou a toalla naquel inédito ring da Ronda da Muralla. Dende aquela, encadeaba as bombonas do gas, que a rouben agora, dicía. Uns amigos meus tiveron alugado un piso preto da Jovita, e con estricta disciplina adornaban a cociña do piso coas botellas vacías de ron que a Jovita vendía. Imaxino as botellas de ron pasando polos ollos da Jovita, transformadas en pesetas. E agora, logo de tantos anos, traballando a reo día e noite, pois abría de madrugada, abría os domingos, agora, a Jovita abandoou este mundo. E con ela, co seu ultramarinos, péchanse tamén as portas dalgunhas lembranzas que nada teñen que ver con ela, pero sí cos anos nos que as rúas sempre estaban por descubrir, molladas, tódolos pubs pechaban demasiado cedo, e a sede vencía ó sono, e os sonos vencían ás certezas, á certeza.