lunes, 18 de febrero de 2008

Unha Copa mais, por favor: á estupidez convido eu.


Cuenca é dende xa unha das cidades mais bonitas que teña visto nunca. Lémbrame a Toledo, pero mais espectacular aínda, cecais pola súa situación xeográfica, polo accidentado do topos (perdoade esta crecida do topos que me acabo de sacar da manga, ocurríuseme agora,dubido que sexa correcto)no que se ergue. Testei o excelso arte culinario que se agocha nesta cidade divina. Pero eu viñen aquí a falar do meu libro(saúdos a Umbral, alí onde se atope).
Tivo lugar a Copa de España de fútbol sala e imos a falar un pouquiño deste evento, xogado no polideportivo “El Argal”, unha instalación que non está capacitada, ao igual que os dirixentes da Liga Nacional, para acoller un torneo destas características. É como muxir unha vaca, e logo tirarlle o cubo cheo de leite por riba da cabeza. Camiño do recinto, comezan a aparecer os policías, os buses de tódolos equipos participantes, unhas pistas ao aire libre con xogos e actividades para os mais novos, e chegamos á porta. Alí, temos que agardar a que unha persoa nos facilite os pases asignados para poder ingresar na instalación. Puiden percibir as presas, o estrés, os nervos de moita xente que ía dun lugar para o outro, móvil nas mans, que todo esté correcto e todo iso. Na porta, un guardia de seguridade advírtenos que non podemos entrar cun bote de refresco. Eu coméntolle si me deixan ir a por un vaso de plástico ao bar que se atopa no interior e dime que sí, sempre que deixe o bote de refresco alí na entrada. Vou a polo vaso e á volta, verto o contido do bote no vaso. Logo tiro o bote no lixo. O garda de seguridade, cando eu me alonxo, asoma a faciana ao lixo e extrae o bote, móveo, pensando quen sabe si nunha bomba, ou en beber un pouco do refresco, e logo mírame ao lonxe, como pensando: salvácheste, voltaremos vernos. Camiño entre a xente ollando facianas, e chego ao meu asento. Vexo a xente coñecida, da miña cidade tamén. Comeza o partido. Vexo nervos e tensión nas caras dalgúns xogadores, vexo a xogadores que había tempo que non vía e lembro outras batallas. Comprobo que moitos deles estrean modelo de zapatillas para xogar a Copa. Debaixo de onde eu me atopo, dous periodistas dunha coñecida páxina de fútbol sala teñen o portátil listo para introducir os datos. Vexo que un deles manexa o panel de entrada á páxina, onde se marca o contrasinal ou código para poder introducir datos e modificar cousas. Por un intre, observo as súas mans no tecrado da computadora e penso en descubrir o contrasinal, e na posterior sabotaxe á páxina en cuestión, introducindo barbaridades e fotos obscenas, ou noticias falsas, ou a guerra dos mundos. Logo rexeito a idea e decido concentrarme no xogo. Logo comezo a fixarme nas pancadas, na platea. Vexo aos membros do vixente campión de Liga, nos asentos ao outro lado da pista, xusto á miña altura. Tento identificar ao coñecido peche, campión do mundo, e lembro unha habitación de hotel que compartín con él nun Mundial Universitario que xogamos xuntos en Brasil. Lembro que era de noite ás cinco da tarde, lembro as gargalladas coas que nos obsequiaba un terceiro xogador que viña á nosa habitación polas noites, e que por certo agora se atopa na pista xogando. Lembro a historia deste xogador, ceutí para mais datos, a historia do león ceibe. Un día, cando este xogador era neno e se atopaba en Ceuta, a cidade viviu unha das súas xornadas mais incertas, pois no barrio mais marxinal da mesma, alguén tivo a feliz idea de ceibar un león. O león correu, camiñou, bramou durante todo o día pola cidade aterrorizando aos seus habitantes. Un león solto en Ceuta. Polo visto, esta circunstancia e outras mais infames e míseras, foran as que levaran a este xogador ceutí a non querer voltar a Ceuta na súa vida. Pecho a porta daquel recordo brasileiro e do xogador ceutí, apuntando que no ano seguinte, aproveitei que nos enfrentábamos en Móstoles, para quedarme con él o fin de semana e puidemos ver ao Fari,sí, o cantante, nun espléndido Mercedes saíndo do garaxe da súa casa en Villaviciosa de Odón, casualidades sorprendentes da vida. Sigo vendo o partido. Disfruto como un neno observando unhos movementos sin balón do mellor caneador da Liga nas costas do defensor, espléndidos. Imaxinemos unha finta para enganar ao defensor. Imaxinemos que ese defensor e o público en xeral sabe que as fintas son algo habitual no xogo. Imaxinemos entón que o atacante, sabedor de que se enfronta a un extraordinario defensor, sabe tamén que non vai a ser tan fácil de enganar. E agora comento o movemento. O balón teno na man o porteiro, que é o mellor porteiro do mundo. O xogador que mellor canea da Liga atópase no campo contrario, a dez metros da liña de gol, nas costas do defensor. Normalmente, a finta do pívot para poder recibir o balón execútase no ángulo morto do defensor, isto é, as súas costas, amágase a un lado e cun cambio de ritmo e dirección vaise ao outro. Ben. Moitas veces un movemento moi habitual é aquel que consiste en correr cara o defensor en progresión, colocarse detrás del, realizar un xesto moi marcado, unha pausa, e de súpeto ofrecerse de costas, desandando o percorrido uns pasos cara atrás. Pois a maxia ven neste punto. O atacante fai todo isto, camiña cara o defensor en progresión, detense cando se atopa xusto detrás del, fai que vai a aparecer por onde veu, e de súpeto e de xeito rapidísimo, sae polo outro lado, e non só iso, senón que o balón xa está indo polo aire a grande velocidade e cando chega á súa altura, o mellor caneador da Liga, controla co peito e déixao morto no pé en décimas de segundo. Logo, o xogo continúa. Chega o descanso. Aquí ven o bo. Subo as escaleiras, porque me toca ir a por refrescos e auga. Poido ver a un coñecido adestrador leonés co que falei no verán para irme a xogar aló. Fai que non me ve mirándome aos ollos. Eu míroo aos ollos e fago que non o vexo tamén. Camiño cara o bar e poido ver ao que poderiamos denominar negreiro clásico do século XXI. É un home de avanzada idade, algo gordo, alopécico pero bronceado,e vestido de xeito estrafalario. Unha de cal e unha de area. Un fular completa a estampa. Coñézoo porque era o representante de dous brasileiros que xogaron conmigo hai uns anos. Por aquel entón puiden ver unha discusión surrealista no vestíbulo dun hotel en Madrid. Un dos brasileiros que xogaba conmigo xa non ía continuar naquel equipo, e entón viaxaba con nós ata Madrid e en teoría este o seu representante, recollíao no hotel e á mañá seguinte collería un avión que o regresaría a Brasil. O caso é que alguén daquel equipo decidiu que dende que baixara do bus en Madrid, xa non sería membro do clube, polo que non podería entrar a cear ao hotel e moito menos durmir no mesmo. Así que podedes imaxinar a farabusta que se armou cando chegou este representante. O representante leva unhas comisións por parte do clube no que coloca ao xogador, ou ben obtén unha porcentaxe da cantidade anual asinada no contrato do xogador. Os problemas veñen cando hai representantes que xogan coa necesidade dun raparigo brasileiro que xoga algo ben e que ten necesidade de vir a Europa a xogar para sair da miseria e coloca ao xogador nun equipo no que é sabedor de antemán, que o xogador vai ter dificuldades para cobrar puntualmente. Isto é a infamia. A infamia pode ser meirande, si o clube se atopa conchabado co representante, de tal xeito que lle extrae ao xogador do seu propio contrato, unha comisión inexistente que en teoría tivo que pagar o clube ao representante. Este, ademais, xa lle cobrou de antemán diñeiro ao xogador para buscarlle equipo na Europa. O clube, cando rompa o contrato, e lle deba diñeiro ao xogador, poderá descontarlle da débeda o diñeiro que tivo que pagar á Federación Brasileira de futebol de salao para que esta federación emita a carta de liberdade para xogar no estranxeiro ou mais concretamente, ao home que fichou a Romario para o Flamengo, un coñecido capo do fútbol sudamericano, home de finanzas en Rio.
*Engadido 10 horas despois de realizar o escrito: atopo pola mañá no vestíbulo do hotel ao negreiro século XXI. Atópase coa que presumiblemente sexa súa muller e non a rapaza do verán. Ela comenta que en Alicante está chovendo e él asinte sen interese ollándome polo espello. Non creo que sepa que estou falando mal del, ou?

Dase a casualidade que este representante tamén o era ata hai pouco, do xogador ceutí amigo meu, que estaba xogando na pista había uns intres. O ano pasado, na copa celebrada na miña cidade, púideno ver bailando animadamente no entretempo da final, nas escaleiras do palco vip, cun puro na boca e varios billetes nas mans. Logo, no reservado, puidérao ver manexándose con soltura entre dirixentes, adestradores sen traballo, xogadores e tan feliz pedindo copas, aproveitando que eran gratuítas como corresponde a este tipo de reservados. O verán pasado, casualidades da vida tamén, vino da man dunha muller uns trinta anos mais nova ca él, camiñando despreocupado por unhas terrazas de Boadilla, ao xeito dos proxenetas.
Continuei camiñando cara o bar do pavillón e crucei ao mellor pívot do mundo, saudoume ao xeito en que o fan os brasileiros, erguendo o pulgar. Logo vin a un peche da mesma nacionalidade, e aínda que tamén me viu, non me saudou. Os dous víranme anteriormente o mesmo número de ocasións, nalgún partido, o que me fai pensar que lle caín mellor ao primeiro que ao segundo, cousa rara pois ao segundo non lembro terlle dado patadas nas canillas. Pedín os refrescos e a auga e logo voltei ao meu asento. Antes de reubicarme no mesmo, voltei a ver ao adestrador que antes simulara non verme, e nesta segunda ocasión, detívome suxeitándome do brazo e saudándome efusivamente. Preguntoume que era da miña vida, se non ficaba magoado por ter rexeitado a súa proposta do verán. Eu resposteille que algo sí, e que algo non, e que todo ben, e que nunca se sabía onde podía rematar un, e observei que un dos seus ollos non gardaba simetría co outro. Baixei cara o asento para sentarme. Estaba a piques de comezar o segundo tempo. Vin camiñar cruzando a pista, ao segundo máximo responsable do corpo técnico da selección de España. Sorrín vendo como elixira sorprendentemente un percorrido pouco habitual para dirixirse dende o posto de comentarista que ocupaba, á beira da pista na zona media, para ir aos vestiarios como logo comprobei. Primeiro cruzou a pista pasando polo círculo central cun móvil na orella polo que misteriosamente non falou e logo colgou ao chegar á outra beira. O sorprendente foi que logo se dirixira cara os vestiarios, porque estes atopábanse xusto na dirección contraria. Cecais sorrín porque pensei que o que fixera o señor técnico, tan habituado por outra banda aos focos e ao recoñecemento público, non fora outra cousa que exhibirse un pouquiño como dicindo: ei, aquí estou eu, non son o primeiro seleccioador, pero son o axudante e eu conto tamén nesta historia, vedes? poido cruzar a pista sen que ninguén me chame a atención, porque eu pertenzo á historia deste deporte.
Comezou a segunda parte e o partido foi gañando en emoción. O peixe pequeno ía gañándolle ao peixe grande, e un xogador que o ano pasado se enfrontara a min, levaba xa dous goles fronte ao mellor equipo do mundo. Como estaredes comprobando, vedes que xa son varias as veces que relacioei a xogadores importantes deste deporte coa miña persoa, e isto non é o azar. Quero que así sexa, pero o motivo deste acto de reafirmación ven ao final da historia, unha nova que non me fixo moita gracia, pero que tentarei encaixar con deportividade, pois non é a primeira labazada que sufro dende que son xogador. Por outra parte, unha labazada como xogador doe menos que unha dos problemas reais. Esquencíame. Tamén presenciei un acto que non acerto a catalogar, e que agardo que o que aquí o lea me axude a tildalo. O protagonista do mesmo é José María García, ese precursor da piromanía radiofónica que sufrimos hoxe en día por parte da emisora dos vispos. José María García, home franquicia do ámbito deportivo no seu día, facendo da mala educación, do insulto, da polémica, do despotismo, os valores que guiaron a súa vida profesional . Na actualidade multimillonario, con grande peso na Telefónica, no grupo Zeta e outros conglomerados editoriais, El Corte Inglés, relacioado co peor da clase política mais reaccionaria e próxima ao fascismo que pode existir neste país. Ben, José María García é propietario do mellor equipo do mundo de fútbol sala. Se o queredes ver coa elástica deste equipo no Municipal de Lugo hai trinta anos, so tedes que achegarvos ao Bar Fernando(local clave na historia do fútbol sala lucense e galego por ende), bar sito na Piringalla, na rúa do bar Gol, bar famoso por ser o punto de reunión dos empregados municipais da limpeza e por outros temas que trataremos aquí outro día.Pero voltando ao Bar Fernando, alí descansa unha instantánea en branco e negro de José María García vestido coa camiseta do mellor equipo do mundo, que lucía a publicidade dunha coñecida revista de espidos integrais. O asunto é que xa ía rematar o partido, cando un dos mellores xogadores da historia deste deporte rompeu o seu xeonllo esquerdo en mil anacos, coido que así foi. Este xogador xoga no equipo propiedade de José María García. Eu observaba os xestos do afamado periodista dende o comezo do partido, non sei, pensei que sería un espectáculo que lle engadiría mais espectáculo aínda ao partido, observar como vivía o partido José María García. E o José María García non defraudou. Segundo o xogador se caeu ao chan e comezou a axitar violentamente os brazos procurando auxilio e poñendo de manifesto a gravidade da lesión, José María García ergueuse do seu asento no palco e baixou as escaleiras todas ata chegar aos cartaces da publicidade. Resultaba estrambótico velo baixar as escaleiras, aquel anano entre dúas xigantescas bandeiras de España que separaban o palco do resto da grada e que o rodeaban, alongándose dende o alto do mesmo ata a pista. Logo saltou á pista, e bordeando a mesma, con expresión grave e correndo cos pés cara dentro, achegouse ata o lesioado, axeonllándose e botando dalí a todos os que o rodeaban. Particularmente, coidei que aquel xesto de magnanimidade de José María García non era tal, mais ben respostaba tamén á necesidade de deixarse ver, de gañar foco, ei, ese é o José María García, mira, mira, anda pero si resulta que anda metido no do fútbol sala. Logo abandoou a pista a carón da padiana na que ía o xogador lesioado, entre os aprausos dun público entregado. Ben, supoño que tamén, consciente da lesión do xogador, e do feito de que este verán se xoga o Mundial, non dubidou en prestarlle a axuda que precise, pois é determinante a actuación inmediatamente posterior a unha lesión destas características.
O partido reanudouse e puiden distinguir na outra grada ás mulleres dos xogadores do mellor equipo do mundo, que exhibían a súa idealidade e aos seus fillos reclamando tamén un pouquiño de atención por parte do respetable. Os fillos das estrelas balompédicas, algúns aínda meniños, xogaban cunhas xirándolas de cores que abaneaban unha e outra vez berrando polo papá. O partido rematou. Houbo prórroga. Logo penaltis, a única pena na que o executor pode ser o executado, como moi ben apuntou no seu día Valdano, no caso de errar o tiro. E así foi. A fin de semana seguiu, e logo puidemos participar dunha cea incrible no gastronómico, pero que produxo sensacións contraditorias no que aquí escribe por cousas que non é pertinente explicitar. Participaban dela persoeiros políticos, empresariais, asi como xornalistas e enviados especiais, adestradores e afeccioados tamén. Puiden comprobar distintas motivacións e intereses diverxentes, e fiquei agradecido pola invitación xenerosa dunha das persoas que mais fixo e segue a facer por este deporte en Galicia. Logo saímos de troula e na compaña do xogador co currículo deportivo mais abraiante do fútbol sala, e antigo representante meu, puidemos observar como todos deixaban un pouquiño á marxe os problemas e preocupacións deportivas para abrazar, uns de xeito sutil e outros non tanto, o hedonismo. Paseamos ao día seguinte o casco histórico e vimos abraiados as casas penduradas, elementos iconográficos do conquense. Percorrimos o carril de Cristo e a rúa do Colmiño, na que sentín medo e ollei cara atrás pois ía só e era unha rúa inquedante. Logo, xa cos meus, puiden ver mais adiante un cartaz nunha casa que me deixou estupefacto. O cartaz poñía: Restaurante La Soga. Pero isto non é o mais sorprendente. Debaixo poñía: antigua casa de José Luis Perales.
Alba foime relatando a historia do crime de Cuenca, que dera nome a película que rodara a Pilar Miró, e que lle custara o exilio temporal do país, ao tempo que subiamos cara o punto mais alto da cidade, no corazón do casco histórico. Saudounos un cura, conquense presumiblemente. E logo recibín unha chamada telefónica. Comunicábame un compañeiro meu de equipo que xa saíra a lista de convocados do Galicia- Uruguai, primeiro partido con carácter verdadeiramente oficial que disputa a selección galega, e eu non me atopaba nela. A nova, non por agardada me deixou de molestar, pero sí me fixo cavilar no irregular da miña experiencia deportiva, unha experiencia tan anónima e prescindible coma a de moitos por outra parte, e tinxida de paos que xa non sinto tanto, pero que me fan dubidar da miña valía como xogador, de si perdín o tempo ou non. O meu espírito crítico faime pensar que a veces sí, e outras veces non, pero voltando ao da convocatoria, sí me deixou no corpo algo semellante á melancolía ou a unha tristura distante, que visita a un como o carteiro que ven coas cartas, pero sen molestar. Vin un vertedoiro con ladrillos rotos, area, merda, un bidé, pezas de gres inservibles e comentei con ironía que aquilo semellaba o meu palmarés.Ogallá todas as penas e as preocupacións de todos foran unha estupidez nimia coma isto, xa o sei, e por isto mesmo é polo que xa me esquencín aos dous minutos, pero sempre lle da un voltas a estas cousas menores cando a vida non se atreve aínda verdadeiramente a inquedar a un, e tento non perder esa perspectiva. Ficar agradecido por seguir vivindo. O demais, ten solución. Cuenca é unha pasada, e como non se me ocorre un final digno da estupidez que preside este texto, rematarei cunhas verbas que pronunciou un músico de jazz psicodélico dos setenta, logo de caer inconsciente dun cuarto andar á rúa, nunha festa de Jimmy Page, dos Led Zepellin, e ficar paralítico dende entón:
“Foi un gran paso adiante na miña carreira”.