E ao final hai un lugar que é a escola. Un lugar onde só hai nenos e nenas que entran e saen e un día serán coma nós, cando nós xa non figuremos, imaxinemos calquera de nós cincuenta ou sesenta anos, non tantos...(dicía un uruguayo do Depor chamado Manteca Martínez preguntado pola súa pouca participación: yo acá no figuro). O feito obxectivo é que as bases deste novo decreto supoñen un retroceso evidente do idioma que corre o perigo de desaparecer, podendo engadir que o castelán e o inglés atópanse lonxe dese risco. Pero non sigamos coas obviedades. É manifesto que existe na opinión pública e na opinión publicada un posicioamento político previo que condiciona os xuízos que sobre a cuestión se fan; é normal, coma calquera asunto relacionado coa vida en sociedade, a ideoloxía determina en grande medida o achegamento a unhas posicións ou outras. Podemos afirmar sen risco de enganarnos que hai un partido de dereitas que non posúe sensibilidade dabondo polo tema da lingua e por outros moitos, fundamentalmente os vencellados ao eido cultural, e tradúcese en que estes aspectos non importan moito á sociedade galega, ou ben é unha sociedade bastante desinformada, co grao de inconsciencia que iso provoca. A realidade é que sobre as bases dun plurilingüismo que ninguén pode discutir que é o enfoque axeitado para a aprendizaxe dos idiomas(aínda que a formulación do mesmo resposte a criterios electorais afastados da preocupación pola educación, ou que a posta en práctica do mesmo en relación ás linguas estranxeiras non é realista, viable nin desexable), o galego diminúe obxectivamente a súa presenza na educación de levarse adiante o futuro decreto, entre outros aspectos tan lamentables coma que un goberno derive nos pais as súas responsabilidades no tocante a preservar o patrimonio lingüístico e cultural dun país, un xeito de interpretar a realidade que por riba de consideracións políticas, é resultado da despreocupación que unha parte moi ampla da sociedade galega sente respecto ao idioma, triste realidade que non debemos esquecer. Pero hai máis. Hai tamén un problema de alternativas no presente e houbo un problema de habilidade política no pasado recente. A confrontación directa non é o camiño, xa vemos a virulencia que desataron na dereita e nas organizacións que ben saben onde teñen a man dereita, iniciativas e actitudes viscerais por parte do bipartito no tocante ao idioma, especialmente por parte do nacionalismo, unha percepción de suposta imposición idiomática(manda carallo) que non se soubo ou non se puido contrarrestar. O liderazgo e a cobertura mediática que reciben certos grupos ou asociacións, concretamente a Mesa pola Normalización, non axuda tampouco a que sectores da sociedade galega reaccionen e abandoen a súa inacción, interiorizando a gravidade dun problema que require algo máis que axitar unhas bandeiras polas rúas ou establecer diálogos de xordos na televisión sen algo orixinal que aportar, sen que isto estea mal, porque de feito é preciso, pero non abonda. De seguido se plantexa outra cuestión: se unha persoa coma Feijoó pode gobernar Galicia e o máximo expoñente da defensa do galego pode ser Carlos Callón, a lectura é aterradora: que referentes posúe Galicia entre a xente nova? Onde están os individuos representativos que sexan aceptados pola xuventude que dentro duns poucos anos terá a responsabilidade de decidir sobre o futuro galego? Eu boto de menos xente brillante que trascenda coa súa actividade, sexa o eido que sexa, o ámbito local ou autonómico, e se convirta nun verdadeiro exemplo pola súa actividade. No seu lugar, vexo sobre todo individuos abafados pola dinámica das elites, de acadar determinados lugares, sexa o eido cultural, político, empresarial; si, xa o sei, é a vida. Pois non. Falta algo de risco, algo máis de desapego, e de rebeldía. E algunha iniciativa máis de tipo individual, afastada do proxecto: a miña sensación é que faltan iniciativas e sobran proxectos. Por riba, os medios de comunicación non descoñecen este feito, e axudan a visualizar a defensa do galego como algo propio de fundamentalistas viscerais asociados ao nacionalismo máis rancio, no canto de darlle voz a xente que posúa algo máis que o desexo de ascender postos dentro dunha organización política, e teña finalmente algo intelixente que dicir e chegue a máis xente. Xa o sei, supoño que é unha visión utópica e pouco realista. Pode ser. Pero se hai que conformarse con isto, dacordo. Eu irei á folga e manifestareime, porque así coido que debe ser, porque me avergoña ser gobernado por un fato de indocumentados, pero sigo a pensar nestas cousas, e se non hai máis cera da que arde e con isto hai que conformarse, e entón Galicia vai estar representada por personaxes tan grises e faltos de orixinalidade, non o acepto. Di Pessoa: "Me resultaría indiferente que invadiesen Portugal, siempre que no me agredan personalmente".
