Cunqueiro na néboa

Hoxe na mañán erguinme e pronto tiven gañas de voltar deitarme. Ficaba aínda Lugo envolto na néboa. Erguinme non porque disfrute das mañáns envoltas na néboa, sobre todo no Nadal, senón porque tiña que xogar, tiña que xogar á guerra con medios pacíficos: o fútbol. Mirei pola ventá e quixen ver no medio do incerto, ó soldado co traxe feito xiróns, canso, envellecido, que volta da guerra. Non había ninguén. E así que non sei se chegou ás miñas mans ou chegaron as miñas mans a él, din coa Escola de Menciñeiros de Cunqueiro. As seguintes liñas que puiden ler, compensaron con moito a derrota no balón, e mesmo fabricaron gargalladas convencidas, que cecais puideron espertar á familia de arxentinos, ó garda civil triste, á pálida dama, a ananiña co seu can rabuxo, ó matrimonio anacrónico, ó home de gris precedido polas nubes do seu tabaco, e así que me decato que xa cecais haxa historias que seguir contando porque digo eu que non as escribirá todas o Cunqueiro dende algún lugar. Entón, hoxe, remítome ás breves liñas ás que denantes(de Nantes ou de Toulouse, non o sei) fixen referencia, que son as que seguen:

Licho de Vilamor

Souben do Licho de Vilamor polo avó dun compañeiro meu de escola, que era un vello reloxeiro e tiña unha caixa de música que moito gostaba eu de ouvir.

-En Vilamor-dicíanos-houbo dous homes de talento: o Berete, que adeprendeu a ler nun día, e o Licho, que sacaba as moas sen dor.

Preguntando polo Licho souben que fora un home moi alto, moi gordo, cunha gran barba, e que sempre gastaba blusa moura, de maragato. Andaba polas feiras sacando moas. Chegaba a unha feira, subíase a un caixón, e colgábase do pescozo un grande colar feito cos dentes e moas meirandes que sacara, e para traer á clientela, explicaba as pezas máis famosas:

-Esta moa foi do señor cura de Abraldes.¡Moita febra de lacón leva cortado! Este dente foi de dona Ramonita Verdes.¿Vedes este dente de tres reigañas?Do sombreireiro de Mondoñedo...

Qué facía para tirar as moas sen dor, eu non o sei. Unha vez, un tío avó de meu, don Serxio Moirón, contoume que el coñecera o Licho.

-¡Aínda pasou con el en casa nosa unha chistada!

E a chistada foi que unha tía miña, Elisa, que era moi fermosiña moceta, e delicada, e finou en Panticosa do peito, tiña unha moa avariada e doíalle e ata tiña algo de flegmón. E como era sábado e mercado nos Rodrigas de Riotorto, e estaba o Licho no seu traballo, fórono buscar para que lle quitase a moa á miña tía. E a pobre Elisa estaba na sala dos balcóns, no pazo noso de Chachán, nunha mecedora, chorimiqueando, cando chegou o Licho. E a miña tía cando veu entrar por portas a aquel home tan grande, con aquela blusa moura, o colar ó pescozo e nas mans as ferramentas, vai a rapaciña e esmaiouse. O Licho botou unha grade risada, e volvéndose para meu bisavó, o escribán Moirón de Bretoña, que gloria haxa, namentres lle tocaba coas tenazas na barriga, comentou palaciano gracioso:

-¡Ha, ha, ha!¡Todas estas señoritas son un fato de putas!

É todo o que sei do Licho de Vilamor."

http://es.youtube.com/watch?v=bN6n5LZpL4w

http://www.lanacion.com.ar/entretenimientos/nota.asp?nota_id=971719&origen=4ta&toi=-1&pid=3670743